Koningssteden en zandduinen
Rondreis
✓ Bezoek de Koningssteden per trein en reis met eigen huurauto door het binnenland
✓ Kamelentocht in de Erg Chebbi woestijn bij Merzouga
✓ Wandeling met gids in de Dadesvallei
✓ Slaap in kasbahs, riads en een bedoeïenentent
Dag 1 – Amsterdam – Casablanca – Rabat
Reistijd: circa 1,5 uur
Na aankomst op de luchthaven van Casablanca staat onze chauffeur voor je klaar die je in ongeveer anderhalf uur naar je hotel in Rabat rijdt. Een ontspannen begin van je individuele Marokko rondreis. Je slaat het moderne Casablanca over. Omdat het geen koningsstad is, heeft het geen oude binnenstad en vinden wij de stad hierdoor namelijk minder interessant. Je hotel in Rabat straalt een franse koloniale sfeer uit. Het ligt in het nieuwe gedeelte van de stad op 20 a 25 minuten wandelen van de medina, de oude binnenstad. Omdat het schuin tegenover het oude treinstation ligt wandel je op de dag van vertrek op je gemakje naar het treinstation. Voor de deur is een klein terras van waar je de gebeurtenissen op straat kunt aanschouwen. Vaak kom je pas aan het einde van de middag aan in Rabat en heb je op de tweede dag tijd om de stad te verkennen.
Dag 2 – Rabat
Nadat je wakker bent geworden staat het ontbijtbuffet voor je klaar. Vaak bestaat het ontbijt in Marokko uit niet meer dan een kopje koffie of thee, een stokbroodje, jam en soms een glas sinaasappelsap.
Na het ontbijt lonkt Rabat. Wij namen een blauwe petit taxi die ons voor één tot drie euro naar het oude centrum bracht. Spreek van te voren wel een prijs af. Wij lieten ons eerst afzetten bij de indrukwekkende kashba Oudaias, een verdedigbaar fort en de vroegere woning van het dorpshoofd. In het uiterste puntje van de Medina kun je hier te voet verder. Als je de kashba uitloopt zie je een leuk straatje (Rue des consuls) met allemaal kleine winkels vol specerijen, leer, zilver, tapijten en houtsnijwerk. Andere boeiende bezienswaardigheden zijn de: Bab Chellah, voor velen de mooiste stadsmuren van Marokko, het Mausoleum van Mohammed V wat is opgetrokken uit wit Italiaans marmer en de onafgebouwde Hassan Minaret die hoog boven de stad uittorent.
Dag 3 – Rabat – Meknes
Reistijd: circa 2,5 uur
De volgende ochtend wandel je naar het treinstation aan de overkant. Het is circa twee uur treinen naar Meknes. Je zult zien dat het reizen per trein in Marokko goed te doen is. De treinen zijn goed, het gaat vlot en je kunt naar buiten kijken terwijl het glooiende landschap aan je voorbij gaat. Afhankelijk van je vertrektijd kom je ergens aan het eind van de ochtend aan.
Meknes was in het begin van de zeventiende eeuw nog ’n klein provinciestadje, maar door de Sultan Moulay Ismail werd het omgetoverd tot een indrukwekkende ommuurde stad met twintig poorten (Bab’s) en meer dan vijftig paleizen. Je kunt het beste een taxi nemen naar de Riad waar je de komende nacht verblijft. Een Riad was vroeger een woning van een rijke handelaar en is omgebouwd tot een knusse accommodatie. Het ligt middenin het oude centrum en is gedecoreerd met mozaïek, olielampjes en kleurrijke kussens. Het eten wordt er vers bereid. Voor de lunch kun je vanuit je Riad naar het Lalla Aouda plein lopen en voor weinig geld iets eten bij een van de stalletjes.
’s Middags kun je op eigen houtje Meknes verkennen. Minder druk dan andere steden kun je er gemakkelijk zelf rondslenteren. Of regel eventueel via je Riad een gids voor ongeveer een tientje. Op het plein Place El Hedim vind je verschillende rijkelijk versierde poorten; Bab Mansour, Bab Djemaa en Nouar. Aan de rechterkant vind je de overdekte souks (lokale markt) met torens van specerijen in alle kleuren en vormen, tientallen soorten olijven, vijgen en dadels. Heb je een sterke maag, loop dan even door naar het slagers gedeelte. Geitenkoppen, stierenballen en schapendarmen worden trots geëtaleerd.
Schuin aan de overkant is het mausoleum van de stichter van het huidige Meknes Moulay Ismail. Loop op de terugweg nog even door via het straatje aan de achterkant. Je komt dan langs verschillende souks die zijn ingedeeld naar gelang hun koopwaar: tapijten, textiel, vlooienmarkt, tentenmakers en muziekinstrumenten. Na een dag vol indrukken kun je aan tafel schuiven in je Riad die inmiddels vol kaarsjes staat.
Dag 4 – Meknes – Fes
Reistijd: circa 30 minuten
Na het ontbijt neem je afscheid van je Marrokaanse riad en stap je wederom in de trein. Dit keer met de eindbestemming Fes en de treinreis duurt ongeveer 30 minuten.
Je kunt er ook voor kiezen om Volubilis en Moulay Idriss te bezoeken. Volubilis heeft indrukwekkende ruïnes en is de meest afgelegen stad van het voormalige Romeinse Rijk. Ooit had deze plek de uitvalsbasis moeten worden van veroveringen op lokale volkeren. Zo ver is het nooit gekomen, maar de overblijfselen en met name de immense zuilen en kleurrijke mozaïeken zijn verbluffend. Wil je het fijne weten, neem dan zeker één van de officiële gidsen bij de ingang. Als je alles in je hebt opgenomen, rijdt de chauffeur je via bedevaartplaats Moulay Idriss naar Fes. Laat het gerust aan de reisspecialist weten als je dit wilt inplannen en de meerkosten hiervan bedragen € 70,- euro per persoon.
Vanaf het treinstation kun je een petit taxi nemen (a € 5,- euro) naar je riad aan de rand van de medina. De riad waar we mee samenwerken is wat eenvoudiger maar het personeel is er uitzonderlijk vriendelijk en de ligging is ideaal. Na 5 minuten lopen bevind je je namelijk bij Bab Boujoud. De kamers zijn schoon en eenvoudig en hebben een goede prijs/kwaliteit verhouding. Daarnaast beschikt de riad over een fijne binnenplaats waar je kunt neerploffen met een kopje Marokkaanse muntthee.We raden je aan om ’s avonds op tijd te dineren. De medina sluit rond 7 uur ’s avonds maar je kunt altijd nog tot half tien ‘s avonds in het nieuwe gedeelte van de stad terecht. Als je rustig wilt eten kun je het best rond een uur of zes aanschuiven.
Dag 5 – Fes (optionele ambachten wandeling met gids)
De medina van Fes is de meest oorspronkelijke en nog steeds bewoonde ‘middeleeuwse’ stad van de Arabische wereld. De medina is weer onderverdeeld in kleine gedeeltes met elk een bakkerij, moskee, fontein en hammam. Wil je op eigen gelegenheid door de straten van de medina struinen, koop dan de bekroonde reisgids ‘Fez from Bab to Bab’. We raden echter aan met onze gids op stap te gaan zodat je niet verdwaalt. Hij loodst je vandaag kris kras door de smalle steegjes waar vakmanschap wordt uitgeoefend zoals ververijen, houtbewerkers en zijdewevers. In tegenstelling tot andere gidsen neemt hij je juist ook mee naar werkplaatsen waar geen andere reizigers komen. Je ziet niet alleen waar alles verkocht wordt, maar neem je echt een kijkje achter de schermen. Zo zie je hoe kleurrijke Arabische sloffen gemaakt worden uit leer van de beroemde leerlooierijen van Fes. Ook ga je brood bakken in de dorpsoven, wat je vervolgens onder het genot van een kop vers gezette muntthee nuttigt bij een lokale familie thuis. Al snel weet je…dus dit is Fes. De rest van de middag heb je ter vrije besteding.
Wil je deze wandeling van een halve dag maken, dan kan dit. Geef dit dan aan bij de reisspecialist of op je aanvraagformulier. De kosten voor de excursie bedragen € 65,- euro per persoon.
Dag 6 – Fes – Errachidia – Erfoud.
Reistijd: circa 8 uur
’s Ochtends haal je de auto op bij de verhuurmaatschappij. Wil je nog meer zien van deze indrukwekkende koningsstad, kun je je verblijf met een nacht verlengen. Vanuit Fes is het vervolgens een volle dag rijden, dus het is verstandig om vroeg te vertrekken, zodat je rustig aan kunt doen en onderweg wat stops kunt maken. Zelf rijden in Marokko is ideaal, de wegen zijn prima en het geeft je alle vrijheid. Kijk voor meer informatie op onze autohuur pagina. Onderweg kun je nog een stop maken bij de Gorge du Ziz, een immense kloof vlakbij een meer voor dat je via het stadje Errachidia naar Erfoud naar rijdt.
Vandaag is Erfoud je eindbestemming. Aan de rand van dit woestijnstadje hebben we een bijzonder kasbah hotel voor je uitgekozen. De kamers zijn traditioneel Marokkaans ingericht en de accommodatie heeft een verfrissend zwembad. Na de lange rit zul je wellicht een verfrissende duik willen nemen in het zwembad of even bij willen komen met een drankje. ’s Avonds kun je op het terras vol kaarsen met een heerlijke tajine en een glas wijn genieten van de immense sterrenhemel boven je.
Dag 7 – Erfoud – Erg Chebbi woestijn (Merzouga)
Reistijd: circa 40 minuten
Vandaag kun je even rustig aan doen en uitslapen na de lange reis van gisteren. Na het ontbijt kan je poedelen in het zwembad of een boek lezen op het terras. Op dinsdag, donderdag en zondag raden we je zeker aan om een bezoek te brengen aan de lokale markt van Rissani. De sfeer hier is net weer wat anders dan in de souks van de koningssteden. Onderweg zie je vrouwen mysterieus turen van achter hun sluier. De opvallende vriendelijkheid en gastvrijheid is hier overigens net zo groot. Als de temperatuur aan het eind van de de namiddag een beetje gezakt is, rijd je richting de imponerende zandduinen van de Erg Chebbi woestijn bij Merzouga. Het is ongeveer veertig minuten rijden over een gloednieuwe asfaltweg. In de verte zie je de oranje duinen aan de horizon verschijnen.
De hotels staan goed aangegeven; kijk goed op je routebeschrijving welke afslag je moet nemen. Nou ja afslag.. je moet de bandensporen volgen, want op dit laatste stukje van ongeveer tien minuten ligt geen asfalt. De indrukwekkende duinen in de verte lijken te groeien naar mate je dichter bij komt. Je kunt je auto parkeren bij het kashba hotel waar je wordt verwelkomd door Mohammed, de eigenaar van deze knusse plek.
In de tuin kan je nog een drankje nuttigen voordat je jezelf op een kameel hijst en samen met de vrolijke kamelenmannen de woestijn in trekt. Zodra je de eerste duin over bent zie je geen hotel of andere gebouwen meer en heb je het gevoel alsof je voorop rijdt in een karavaan.
Na ongeveer anderhalf uur zie je tussen de zandduinen een klein tentenkamp. Het is eenvoudig en bestaat uit niet veel meer dan vijf bedoeïenententen bekleed met doeken. Ook is er een schoon toilet met een kraantje om je handen te wassen. Hoewel er in de omgeving meerdere tentenkampen zijn zul je daar, door de ligging van de kampen tussen de zandduinen, weinig van merken. De omgeving is surrealistisch qua vorm en kleur, helemaal in combinatie met de rust en stilte. ’s Avonds staat er een stomende tajine en een glaasje Moroccan whisky (munt thee) voor je klaar. Je kunt in een van de tenten onder de kamelenwol kruipen of je matras naar buiten slepen en uren naar de sterren turen totdat je in slaap valt.
Dag 8 – Vertrek Merzouga – Todra Gorge – Dades Vallei
Reistijd: circa 6 uur
’s Ochtends vroeg zal Hassan je wekken voor de zonsopgang. Het beste zicht heb je vanaf één van de duinen rondom het kamp. Vanaf hier zie je dat het zonnetje langzaam achter de duinen vandaan kruipt en de duinenzee in volle gloed zet. Als de temperatuur begint te stijgen loop je terug naar het kamp waar een lekker kopje muntthee voor je klaar staat voordat je weer op je kameel klimt en langzaam de duinenzee uitloopt. Bij het hotel waar je de dag ervoor bent vertrokken staat het ontbijt voor je klaar. Ook kun je hier nog even een douche nemen voordat je weer vertrekt. Onze ervaring leert dat het na een nachtje woestijn lekker is om nog een dag rustig aan te doen, voordat je de (lange) weg vervolgt naar de volgende bouwsteen. We raden je dus zeker aan om een dag te verlengen in de palmoase van Rissani.
Rond een uur of tien vertrek je richting één van Marokko’s mooiste plekjes: de Dades Vallei. Je rijdt door een aaneenschakeling van kleine dorpen en palmoases richting Tinerhir. Je kunt er vanaf hier voor kiezen om direct door te rijden naar de Dades Vallei, maar we raden je aan om de afslag richting de Todra Gorge te nemen. Heen en terug ben je niet meer dan een uur kwijt. Als je de afslag hebt genomen, wordt de weg wat steiler en zie je na een minuut of tien het verkeersbord ‘pas op voor kamelen’. Je merkt dat de rotswanden zich beginnen te vernauwen tot een enorme kloof. Als je een groepje hotels en restaurants ziet, ben je op het diepste punt aangekomen. Je kijkt tegen een wand aan van driehonderd meter hoog.
Rijd vervolgens weer terug en slaat in Tinerhir bij de splitsing rechtsaf richting het stadje Boumaines Dades. Na ongeveer een uur rijden kom je hier aan en volg je de borden richting de Dades Vallei. De weg snijdt dwars door een gebied met bizarre rotspartijen, vruchtbare palmvalleien, ruige bergen in alle kleuren en vormen, spectaculaire uitzichten en kleine dorpjes. Je verblijft vannacht in een eenvoudige berghotel in de kloof. ’s Avonds kun je lekker eten in het hotel en uitbuiken met een goed boek op het met bougainville overgroeide terras waar het bergbeekje rustig langs kabbelt.
Dag 9 – Dades Vallei – Ouarzazate – Ait Benhaddou
Reistijd: circa 3 uur
’s Ochtends trek je samen met een lokale gids de bergen in. Je volgt de rivier in de vallei langs akkers met onder andere dadelbomen. Via een smal bergweggetje loop je vervolgens de bergen in waar je thee drinkt bij een berberfamilie. Van bovenaf zie het grote contrast tussen de roodkleurige bergwanden en de groene rivierbedding in de vallei pas goed. Via een lege rivierbedding loop je vervolgens terug naar je hotel. Aan het begin van de middag rijd je verder. Net na het plaatje Skoura zie je aan de kant van de weg een bord ‘Kashba Ben Moro’. Stop hier zeker even als je alvast een voorproefje wilt van de indrukwekkende kasbah van Ait Ben Haddou. Via de palmtuinen, aan de achterkant van het gelijknamige hotel is het ongeveer tien minuten lopen naar de kashba. Een kasbah is een soort fort, opgetrokken uit klei vermengd met stro, waar een dorpsgemeenschap in woont. Er zijn nog steeds kasbah’s die worden bewoond, maar niet meer zoveel als vroeger.
Het is vervolgens nog een uurtje rijden naar het stadje Ouarzazate. In de omgeving zijn vele beroemde films zijn opgenomen zoals Lawrence of Arabia, The Mummy en The Gladiator. Je kunt hier nog wat boodschappen doen en eventueel pinnen. Verder is er niet veel te zien. Het is dan nog een uurtje rijden naar Ait Benhaddou. Als uit het niets verschijnt aan je rechterkant een rivierbedding en de imposante kasbah Ait Benhaddou, omringd door palmbomen. Eerst rijd je naar je eigen lemen hotel in kasbah stijl. Het heeft enkele sfeervolle kamers, een lekker zwembad en een terras met uitzicht op de kasbah van Ait Benhaddou waar je ’s avonds of ’s ochtends lekker kunt eten.
’s Middags kun je op eigen houtje de rivier oversteken. Bij de poort van de kashba betaal je ongeveer een euro entree. Daarna duik je terug in de tijd en kun je dwalen door alle straatjes en poorten die omhoog kronkelen. Wanneer je iets wilt drinken of eten, wandel dan naar restaurant Timlait, aan de rechterzijde van de kasbah. Als je wilt, kun je vanaf hier ook een kamelentocht maken of een mountainbike huren.
Dag 10 – Individuele rondreis Marokko – Ait Ben Haddou – Marrakech
Reistijd: circa 4,5 uur
Na het ontbijt stap je weer in je huurauto. Na ongeveer een uur kronkelt de weg omhoog de bergen in. Je rijdt door kleine dorpjes met de witte toppen van het Atlasgebergte op de achtergrond. Vervolgens rijd je het drukke Marrakech binnen. Na de rust van de binnenlanden moesten wij hier best even aan wennen. Je rijdt hier over drukke kruispunten met brommertjes die zigzaggend tussen de auto’s doorrijden. Dan lever je je huurauto in bij de verhuurmaatschappij.
Vervolgens pak je een taxi naar je hotel dat aan de rand van de medina ligt. Marrakech is een stad waar eigenlijk niet zo veel te zien is qua oude gebouwen of musea (al zijn de tropische tuinen en het bizarre kobalt blauwe huis van de Jardin Majorelle zeker de moeite waard). De souks en het Djemaa el Fna plein met straatartiesten zijn de hoogtepunten van de stad met de bekende oosterse sfeer. Wij vonden het dan wel zo prettig juist hier te verblijven en niet in de moderne en volgens ons weinig interessante buitenwijken.
Direct aan het plein grenzen de souks, een wirwar van straatjes waar je werkelijk alles kunt kopen. Vandaag is het leuk om alvast even te sfeer te snuiven en wat te shoppen. Wil je lekker ontspannen, breng dan een bezoekje aan een hammam: een typisch Marokkaans badhuis.
Het Djemaa el Fna plein is ’s avonds omgetoverd tot een groot openlucht restaurant. Er staan tientallen rokende eettentjes met simpele tafels waar je zo kunt aanschuiven. Bij kraampje nummer 14 moet je zijn voor verse vis, bij 55 en daar recht tegenover 97 voor kebabs (vleesspiesen) en gegrilde groenten. Marrakech is een populaire reisbestemming. Je zult merken dat straatverkopers graag een graantje van het toerisme meepikken en je vaak nogal opdringerig benaderen voor de verkoop van hun waren. Je kunt hier dan ook goed je onderhandelingstechnieken toepassen. Geef ook duidelijk aan te geven wanneer je gewoon even wilt rondkijken.
Dag 11 – Verblijf in Marrakech
De komende twee dagen van je individuele rondreis Marokko kun je naar eigen wens invullen. Wil je het echte Marokko beleven, ontdek dan het mysterie van Marrakech met onze fietsexcursie.
Je begint deze dag vroeg, zodat je voor de drukte en de hitte op de fiets kunt stappen. Vandaag ontdek je namelijk samen met een gids Marrakech en het geheim van het nummer zeven. Vanuit het nieuwe gedeelte van Marrakech fiets je langs de rode verdedigingsmuren door één van de vele poortjes de medina in.
Je bezoekt tombes van de heiligen van Marrakech, ontdekt de kruidenmarkt en natuurlijk ontbreekt ook een bezoek aan het Djemaa El Fna plein niet. De ontdekkingstocht sluit je af bij een Marrokaanse familie onder het genot van een kop thee. Na afloop fiets je weer terug naar het beginpunt en kun je de rest van de dag zelf invullen. Interesse in deze excursie? Geef dit dan op je aanvraagformulier aan, de kosten bedragen € 65,- euro.
Dag 12 – Marrakech – Amsterdam
Reistijd: circa 3 uur
Vandaag is het weer tijd om terug te vliegen naar Nederland en afscheid te nemen van Marokko. Wil je nog meer zien van deze indrukwekkende koningsstad, kun je je verblijf met een nacht verlengen. Uiteraard regelen we een airport transfer voor je. Het is ongeveer twintig minuten rijden naar de luchthaven vanwaar het drie uur vliegen is voordat je aankomt op Nederlandse bodem. Dan is je reis door Marokko echt voorbij.
Onze slaapplekken
Voor deze reis bieden we de volgende varianten aan
Verblijf in special stay accommodaties
Op een aantal plekken tijdens deze reis hebben we de mogelijkheid voor een verblijf in een traditionele riad, de typisch Marokkaanse accommodaties. Een riad is een klein paleisje waar vroeger rijke handelslieden woonden. Ze liggen in de medina waardoor de grote bezienswaardigheden op loopafstand zijn. Een riad heeft niet meer dan 8 kamers en de kamers zijn om een binnentuin heen gebouwd. Na een dag in de medina te hebben doorgebracht kun je ’s avonds op de gekleurde kussentjes in de binnentuin ploffen met een Marokkaanse muntthee. Of eet je ontbijt ’s morgens op het dakterras terwijl beneden de medina langzaam tot leven komt.
