Een dag uit het leven van de Chinees

Met Riksja China reis je op een manier die we ook zelf het leukst vinden; een manier waarop je echt een nieuw land en een bijzondere levenswijze leert kennen. En wie kan je meer over China vertellen dan de Chinees zelf? Wanneer we te gast zijn in zijn land, willen we dan ook graag weten wat voor hem of haar belangrijk is.

In een van de Hutongs (steegjes) van Beijing ontmoetten we Huang. Hij woont in een Siheyuan; een complex van vier gebouwen waar meerdere gezinnen wonen. Binnen de Siheyuan vind je diverse werkplaatsen en winkeltjes die allemaal gecentreerd zijn rondom een plein. Het gehele complex is omgeven door een hoge muur. De wegen in een Hutong zijn vaak oost-west aangelegd, zodat de deuren in noord-zuidrichting geplaatst kunnen worden. Deze bouwwijze komt voort uit de filosofie van Feng Shui en is ook toegepast bij de bouw van de Verboden Stad. Vroeger waren ze talrijk, maar de Hutongs verdwijnen in een hoog tempo. Huang vertelt ons dat de vrijgekomen grond wordt volgebouwd door hoogbouw. Erg jammer vindt hij, want hierdoor komen er steeds minder toeristen. Niet onbelangrijk voor Huang, want de reizigers zijn een belangrijke rol van inkomsten voor hem. Dagelijks rijdt hij toeristen rond door de Hutong. Terwijl hij op zijn riksja fietst, vertelt hij van alles over de geschiedenis, de eigenaardigheden en leuke weetjes over de wijk.

Eten maakt een groot deel uit van het leven in China. Overal vind je straattentjes en restaurants waar je wat kan eten. Of het nu ’s ochtends, ’s middags of ’s avonds is, Chinezen eten het liefst warm. Tijdens onze bouwsteen Thee en Tai Chi kun je een kijkje nemen in de Chinese keuken en de handen uit de mouwen steken om een lekkere maaltijd te bereiden. Behalve zelf te koken vonden wij het erg leuk om af en toe ‘op straat’ te eten, maar let wel goed op; niet overal is het even hygiënisch. Het verstandigst is om ergens te eten waar het wat drukker is en het eten voor je neus wordt klaar gemaakt. In de toeristische gebieden is er vaak wel een lepel of vork aanwezig, maar over het algemeen wordt er met stokjes gegeten. Als je voor het eerst met stokjes eet is het wat lastig, maar oefening baart kunst. Chinezen hebben de gewoonte tijdens het eten flink te slurpen en te smakken. Afgekloven kippenbotjes of andere etensresten worden op de grond gegooid. Misschien niet heel smakelijk volgens westerse begrippen, maar voor de Chinezen heel gewoon en niet een kwestie van slechte manieren.

Als we worden uitgenodigd bij Huong voor het avondeten worden we warm onthaald door zijn familie en vrienden. De tafel is uitgebreid gedekt met verschillende gerechten. Overal staan kleine schaaltjes en borden met eten. De rijst wordt aan het einde van de maaltijd geserveerd en is bedoelt als maagvulling als de maaltijd niet voldoende was. Huang vindt het maar vreemd wanneer we hem vertellen dat wij de rijst thuis tegelijk met ons vlees en groenten eten. Terwijl we aan het eten zijn wordt demaotai jiu op tafel gezet. Een beroemd (berucht) drankje dat maar liefst 55 procent alcohol bevat. Al proostend op het leven en geluk sluiten we de avond af.

Als je naar een verre bestemming reist kom je al snel terecht in een compleet andere cultuur. Je ruikt andere geuren en ziet verschillende gezichten en kleuren op straat. Vaak is het even aftasten hoe je de lokale bevolking het beste kunt benaderen, want overal gelden weer andere omgangsvormen. Over het algemeen geldt dat gezichtsverlies voor een Chinees iets heel erg is, vooral als er een buitenlander bij is. Ben je het niet eens laat het dan niet openlijk blijken door luidruchtig te gaan praten of met je handen te zwaaien. Blijf altijd vriendelijk en vertel al glimlachend dat je een andere mening hebt. Ondanks dat niet iedere Chinees hetzelfde is en er ook verschillende etnische minderheden zijn met andere gewoontes en gebruiken, geldt dat beleefdheid en respect te allen tijde gewaardeerd wordt.

Huang is, net als 90% van de totale Chinese bevolking een ‘Han’. Hoewel het grootste gedeelte van de Chinese bevolking Han-Chinees is, behoren meer dan 100 miljoen inwoners tot een etnische minderheid. Er zijn 55 officieel erkende etnische minderheden en 15 tot 20 niet erkende. De Chinese minderheden zijn goed voor een kleine 7% van de gehele bevolking. Tijdens de bouwsteen Monniken op de grasvlakte kom je in een gebied met veel verschillende minderheden. De grootste groep minderheden in China wordt gevormd door de 12 miljoen Zhuang, in het zuidwesten van China. Met onze bouwsteen Rijstterrassen en Zhuangdorpen maak je kennis met deze bevolkingsgroep en slaap je in een traditioneel guesthouse.

Wanneer we afscheid nemen van Huang vertelt hij ons dat hij graag had gewild dat we nog wat langer waren gebleven. Over twee weken vindt namelijk het Lentefeest plaats, oftewel het Chinese Nieuwjaar. De datum van het nieuwjaarsfeest is ieder jaar weer anders, afhankelijk van de maanstand ergens in januari of februari. De viering van het Chinese nieuwjaar is het belangrijkste festival voor de Chinezen, omdat dan de lente begint. Met spanning wordt afgewacht wat de grond in het nieuwe jaar zal opbrengen. Tegelijkertijd is Nieuwjaar een festival van samenzijn met familie en met vrienden. Er wordt veel gegeten en kado’s aan elkaar gegeven. Voordat het nieuwe jaar begint wordt er gepoetst en het huis versiert. Natuurlijk ontbreekt het vuurwerk niet. Het geknal was vroeger vooral bedoeld om kwade geesten af te schrikken, nu is het vooral een uiting van blijdschap en geluk. Erg leuk zijn de drakendansen. Net als het lawaai van vuurwerk, verdrijft de draak symbolisch boze geesten.